Van tikfouten en toetsenborden

Ooit wel eens tijdens een vakantie in Frankrijk in een internetcafé gezeten? En dan op zo'n pc het idee hebben dat je meer moeite hebt om de juiste toets te vinden dan thuis? Ik heb me dat eigenlijk nooit zo gerealiseerd maar er zijn landen in Europa die toetsenboren gebruiken met een andere configuratie dan wij gewend zijn. Als ik een beetje had nagedacht, dan had ik dat natuurlijk wel kunnen weten. Want waarom spreken wij van een QWERTY-toetsenbord? Omdat er kennelijk ook andere zijn.

Het hierboven afgebeelde toetsenbord is in Nederland, en trouwens ook in de meeste Engels-sprekende landen, de standaard. Maar bij onze Belgische buren en in Frankrijk gebruikt men de AZERTY-variant.

Niet alleen de A en de Z staan op een andere plaats, ook de M is "verstopt". Het meest opmerkelijk vind ik de plaats van de punt [.]. Om een punt te zetten [pardon the expression, no pun(t) intended] moet je <shift>  puntkomma [;] tikken! M.a.w. het is eenvoudiger om een puntkomma te plaatsen dan een punt... Hoe kom je op het idee?? Dan heb je toch wel een vreemde blik op de wereld.
De accent aigu en de accent grave op de e [é en è] komen in het Frans heel veel voor. Dus dat daar toegankelijke toetsen voor zijn, op de bovenste rij, dat is heel logisch maar wanneer je een accent aigu op de hoofdletter E wilt fabrieken, b.v. in Élysée, het huis van de heer Hollande, dan moet je echt aan het werk. Of liever gezegd, het lukt gewoon niet. Dan moet je teruggrijpen op ASCII-codes, in dit geval op nummer 144.
Naar het schijnt behoren de o en de e in onze oe-klank, in het Frans aan elkaar geschreven te worden. B.v. in oevre [œvre]. Maar ook daar is geen vaste combinatie van toetsen voor. Via ASCII nummer 339 lukt het wel.

Onder deze kop verscheen op 29-1-2016 in NRC Handelsblad
het artikel dat als inspiratie diende voor dit blog

En inderdaad, voor die kop heb je wel een paar ASCII-codes nodig [#128: Ç en #145: æ]. Maar, eerlijk is eerlijk, op een QWERTY-bord is dat niet anders. In ieder geval is men in Frankrijk ook tot de conclusie gekomen dat sommige dingen voor verbetering vatbaar zijn en heeft het Franse standaardisatie-instituut opdracht gekregen met verbeteringsvoorstellen te komen.

Om de eenheid in Europa nog wat verder gestalte te geven, hebben de Duitsers ook nog een variant en wel een toetsenbord met de QWERTZ-indeling. Veel duitser kan het niet. Probeer maar eens een Duitser te imiteren die Engels denkt te spreken en zeg dan: "Qwertz". Dan krijg ik toch allerlei Monty Python-achtige visioenen.

De Duitsers zijn wel zo slim geweest om voor de veel gebruikte letters-met-umlaut aparte toetsen aan te brengen. En ook de sz [ß] krijgt de eer die het toekomt.
In ieder geval is het uitkijken geblazen in de diverse buitenlanden. Een tikfout is zo gemaakt.
Over tikfouten gesproken, dit is er wel eentje:

Telegraaf-site 8-10-2014

De volgende lijkt een vriendelijke opwekking te zijn om leraren een douceurtje te geven. Maar dit is al de mededeling dat Rotterdam het gaat doen. Dus: 'Rotterdam geeft', een t te weinig.

NRC 18-1-2016

Maar dat wordt hierna weer goedgemaakt met een extra t.

Ik heb het voor de zekerheid nog even nagekeken maar 'hemd' schrijf je echt met een d.

NRC 14-10-2014

Tja, is 'tourmenteren' nou een tikfout of een misconceptie. Het woord bestaat niet. Als ik er een betekenis aan zou moeten hechten, dan zou ik met mijn kennis van het Frans zeggen dat het iets met liegen in de Tour de France heeft te maken. Maar uit de tekst van het bijbehorende stukje (zie hierna) is op te maken dat het om een gekweld iemand gaat, een getormenteerd persoon dus.

NRC 14-10-2014

Dat tikfouten ook op een Engels QWERTY-toetsenbord gemaakt kunnen worden, bewijst de volgende tekst. En het is nog grappig ook, Vind ik tenminste.

NRC 9-4-2013

Voor de niet-Engelssprekenden, uitgerekend Thatcher die overlijdt als gevolg van een staking [strike], dat is wel humor. Maar bedoeld werd een 'stroke' ofwel een beroerte...