23 juni 2013

Belangrijk Update

Ja mensen, als je een e-mail krijgt met zo'n tekst als onderwerp, dan weet je wel hoe laat het is. Zou je denken. Maar kennelijk is dat niet het geval want die dingen blijven maar verstuurd worden! Alleen het taalgebruik zou voor een mens met enige kennis van het Nederlands, toch ruim voldoende waarschuwing moeten zijn. Op Facebook kwam ik toch nog iemand tegen die er niet helemaal zeker van was. Er zijn dus mensen die nog steeds denken dat hun bank, na alle waarschuwingen in de pers, deze e-mails verstuurt. Dan moet je toch wel een e-bord voor je kop hebben. Bovendien, als mijn bank dit soort taal zou bezigen, ik zou subiet van bank veranderen. 
De laatste die ik kreeg, ik krijg er nogal wat, gebruikt het logo van de ING Bank. Hieronder de integrale tekst.
ING
Geachte klant:
Uw veilige inloggegevens blijken te zijn aan getast. Graag zouden wij u willen vragen in te loggen met de beveiligde onderstaande link.
Om zeker te voorkomen dat uw account wordt verwijderd. Wij kunnen u gaan bellen om al uw gegevens samen met u door te nemen
dit is tevens mogelijk via een computer gestuurd programma. Om in te loggen en uw accountgegevens te controleren klik dan op de beveiligde linkIng InternetBankieren -Inloggen
Bedankt voor uw medewerking, Ing Bank Afdeling Internet bankieren HandelsregisterLeuwaarden Nr: 384756007

Nou ja, veel onbeholpener kan je het niet krijgen. Om de heren oplichters niet al te zeer van dienst te zijn, zal ik hier geen opsomming geven van alle ongerechtigheden. De link heb ik maar onklaar gemaakt. 
Bij ING heeft men een e-mailadres waar dit soort mailtjes gemeld kunnen worden: valse-email@ing.nl.

Naast "ING-e-mail" krijg ik ook mailtjes waarin mij wordt meegedeeld dat "mijn account geblokkeerd wordt". Zo'n mailtje is dan afkomstig van een instelling waar ik helemaal geen rekening heb... Afijn, aan mij zijn ze niet besteed, die mailtjes, maar mijn spamfilter heeft het er maar druk mee. 

13 juni 2013

Woord+woord=woord

Wanneer bestaande woorden tekort schieten, dan maak je toch gewoon een nieuw woord? Meestal zullen dat samenstellingen zijn. Bestaande woorden samenvoegen tot één nieuw woord, het Nederlands biedt daar, meer dan b.v. het Engels, alle mogelijkheid toe. 'Depositogarantiestelsel' is een mooi voorbeeld, drie bestaande woorden worden tot één nieuw begrip. 
Journalisten zijn niet vies van het verzinnen van nieuwe woorden. Haast dagelijks staan neologismen van dit soort in de krant. Om er maar eens een paar te noemen:
spoorcommando
spoorcommando
Diefstal van koperen leidingen langs het spoor moet kennelijk met behulp van een militaire operatie worden aangepakt. Je zou nog kunnen denken dat 'opspoorcommando's' misschien beter de bedoelingen van deze heerschappen zouden weergeven maar zo is ook wel duidelijk dat de dieven hun langste tijd gehad hebben. Dat is althans de suggestie die hier gewekt wordt.
bambificatie
bambificatie
Niet alle nieuwe woorden zijn samenstellingen van bestaande woorden. 'Bambificatie' lijkt een soort handeling te zijn. Maar ook na lezing van het onderschrift is mij nog niet echt duidelijk wat de schrijver bedoelt. Zonder die toelichting zou ik denken dat het meer de betekenis heeft het verhogen van de aaibaarheidsfactor van een tot voor kort onsympatiek dier. Iets zegt mij dat dit woord geen lang leven beschoren zal zijn.
polderimam
polderimam
Het bestaan van een polderimam doet vermoeden dat er ook polderpredikanten en -priesters bestaan. En waarom ook niet. Maar of aanhangers van de islam zich elders bekend zullen maken als poldermohammedaan, dat zal nog wel even duren.
weigerpoliticus
weigerpoliticus
Deze lag natuurlijk zeer voor de hand. Nadat de weigerambtenaar zijn intrede had gedaan, loopt elk weigerachtig typ het risico een voorvoegsel aan zijn functienaam geplakt te krijgen. Dat was ooit wel anders. Toen werd uitgesproken wat er geweigerd werd, zie de dienstweigeraar en niet de weigersoldaat, de werkweigeraar en niet de weigerwerker en de voedselweigeraar en niet de weigereter. We spelen kennelijk wat meer op de man.
Ook het Duits biedt voldoende mogelijkheden om lange, samengestelde woorden te maken. Eén van de vele, humoristische bedoelde, die mij uit mijn schooltijd is bijgebleven, is het Reichseisenbahnhinundherstellershaus ofwel het wisselwachtershuis. Grammaticaal is hier vast het nodige op aan te merken. Mocht dat zo zijn, dan zal mijn vriend Hans dat commentaar zeker voor zijn rekening nemen.

De knipsels komen uit de NRC van resp. 3/4, 13/2, 3/4 en 8/4-2013.
De foto is van eigen hand.

6 juni 2013

Duitse barbarismen

Ik heb al eens eerder geschreven over barbarismen, je weet wel, van die half vertaalde vreemde woorden waarvoor wij wel wat beters in huis hebben. Schreef ik toen over uit het Engels en het Amerikaans afkomstige kretologie, vandaag is het Duits aan de beurt. En daar weten we hier ook wel raad mee. Maar voordat we overgaan op de voorbeelden, eerst nog een plots opkomende gedachte. Hebben andere talen dat nou ook, barbarismen? Of is dat typisch iets dat slechts voorkomt in een kleine taal als het Nederlands? In ieder geval is het zo dat Fransen zich graag tegen het Engels (lees: de Engelsen?) mogen afzetten. Maar of dat nou allemaal barbarismen zijn... Soms denk ik dat het meer purisme is, het wat krampachtig zuiver houden van de eigen taal. Want, en dat is het verschil met een barbarisme in het Nederlands, er bestaat nauwelijks een werkbaar alternatief. Neem b.v. un airbag. Er zijn Fransen die zeggen dat dat een coussin gonflable de sécurité is. Van un disc-jockey maakt men un animateur dans une boîte de nuit. Ik ben er van overtuigd dat zulke woorden maar weinig enthousiasme teweeg zullen brengen. In Vlaanderen ziet men een soortgelijke beweging maar die lijkt meer steun te hebben. 
Terug naar de Nederlandse barbarismen van Duitse oorsprong, de germanismen.
begeesterd
Ik gebruikte hiervoor al het woord 'enthousiasme' maar onze variant van begeistert mag zich ook in een zekere populariteit verheugen.
middels
Komt zo vaak voor dat het haast Nederlands is maar daarom niet minder fout/lelijk. 'Door middel van' staat ook nog een stuk beter.
vastgenomen
Bij deze vraag ik me altijd af waarom men deze zo duidelijke "vertaling" van festnehmen zo nodig moet gebruiken. 'Arresteren' is toch niet zo'n bijzonder dan wel moeilijk woord. Ik moet wel zeggen dat ik het de laatste tijd weer wat minder zie.
Steekwoord
Steekwoord, een germanisme? Toch wel, het komt van Stichwort en dat laat zich goed vertalen door 'trefwoord'. 
In de tekst over het woordje 'middels' komt ook het woord 'steekproef' voor. In het Duits is dat Stichprobe dus je zou denken... Toch geloof ik niet dat het een germanisme is omdat er wel een mooie etymologische verklaring voor is te bedenken (die overigens niet in het van Dale Etymologisch Woordenboek staat). 
breeksteker
Bij de bemonstering van bepaalde grondstoffen en kaas wordt dat gedaan door er een scherpe, holle pen in te steken waarmee een proefmonster wordt genomen. Er wordt letterlijk gestoken. Hiernaast is een zogenoemde breeksteker afgebeeld. Die worden gebruikt voor het bemonsteren van o.m. graan in juten zakken. Je zou dus kunnen zeggen dat 'steekproef' wel vervangen kan worden door 'monster'. Tja, het toont maar aan dat de grens tussen wel/niet barbarisme een dunne is.


Spotprentverantwoording
www.vaagtaal.nl